" مهندسی فناوری ماهواره "
در راستای تحقق اهداف سند چشم انداز ۲۰ ساله و براساس اولویت‌های الف نقشه جامع علمی کشور و نیز سند راهبردی هوافضا، تامین نیروی متخصص مورد نیاز سازمان‌ها و صنایع فضایی کشور و با توجه به نقش انکار ناپذیر ماهواره در اقتصاد مقاومتی و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور و با توجه به همکاری‌های علمی و صنعتی متعدد دانشگاهیان با سازمان فضایی، پژوهشگاه فضایی، و صنایع الکترونیک ایران در زمینه ماهواره، دوره تحصیلات تکمیلی رشته مهندسی فناوری ماهواره در سال ۱۳۹۱ در دانشگاه علم و صنعت شکل گرفت.
تجربیات علمی و عملی اقتباس شده از این ارتباطات به ویژه طراحی و ساخت ماهواره‌های مختلف دانشگاهی مانند نوید، مبین و ظفر دانشگاه علم و صنعت و نیز تجربه پرتاب موفق ماهواره‌هایی مانند نوید علم و صنعت، در این دوره بکارگرفته می شود. بی‌شک با توجه به رشد روزافزون دانش فضایی در کشور، گسترش این دانش در مقطع تحصیلات تکمیلی می‌تواند گام موثری در حل مشکلات فنی موجود در صنعت ماهواره باشد.
مهارت، توانمندی و شایستگی دانش آموختگان
دانش آموختگان این دوره می‌توانند علاوه بر کار آموزشی و یا پژوهشی در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی، در وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مسئول اجرای طرح‌های صنعتی به ویژه مراکزی که در زمینه‌های مرتبط با ماهواره، انتقال داده‌ها، سیستم و مدیریت آن‌ها، فعالیت دارند، همکاری نمایند. در حال حاضر پروژه‌های طراحی و ساخت ماهواره در دانشگاه‌های بزرگ در حال انجام می‌باشد که می‌تواند به عنوان یکی از بازارهای کار فنی و صنعتی برای فارغ التحصیلان باشد. همچنین پروژه‌های طراحی و ساخت ماهواره در صنایع مختلف کشور در حال انجام است که می‌توانند از ظرفیت بالای فارغ التحصیلان این رشته استفاده نماید. همچنین از فارغ التحصیلان این رشته می‌توان در راستای ارتقاء کمی و کیفی این رشته در دانشگاه‌ها نیز استفاده نمود. بدون تردید فارغ التحصیلان این رشته پتانسیل لازم برای حرکت شتابان صنعت ماهواره را بیش از پیش ایجاد خواهند کرد.
نحوه ورود دانشجویان
دانشجویان از طریق شرکت و کسب رتبه در آزمون های ورودی کارشناسی ارشد و دکتری در رشته های مهندسی برق و مهندسی هوافضا از طریق سازمان سنجش وارد می شوند.
" دوره کارشناسی ارشد "
دوره کارشناسی ارشد فناوری ماهواره مرکب از دروس نظری و کار تحقیقاتی در زمینه‌های طراحی، تحلیل، ساخت، بهره برداری و آشنایی و سازگاری با پرتاب ماهواره است. هدف از ایجاد این دوره، تربیت دانش آموختگانی است که با فعالیت در زمینه‌های برنامه‌ریزی، مدیریت، بهره‌برداری، تحلیل و طراحی، پیاده کردن پروژه‌های پژوهشی و تولید مخابراتی، شبکه‌های ماهواره‌ای و حفاظت آن‌ها بتوانند به نحو موثری پاسخگوی نیازها و کمبودهای کشور باشند.
برای تخصصی‌ترشدن آموزش دانشجویان، و با توجه به ماهیت بین رشته‌ای برای این رشته سه گرایش تخصصی زیر در نظر گرفته شده است:
۱- مخابرات ماهواره
۲- کنترل و الکترونیک ماهواره
۳- سازه و مکانیک پرواز ماهواره
تعداد و نوع واحدهای درسی
برای هرسه گرایش تخصصی این رشته، تعداد و نوع واحدهای درسی به شرح جدول زیر می‌باشد:
توزیع واحدهای دوره کارشناسی ارشد
|
نوع دروس
|
تعداد واحد
|
|
دروس تخصصی اجباری
|
۶
|
|
دروس تخصصی الزامی
|
۶
|
|
دروس تخصصی اختیاری
|
۱۲
|
|
سمینار
|
۲
|
|
رساله / پایاننامه
|
۶
|
|
جمع
|
۳۲
|
تبصره ۱: علاوه بر موارد مندرج در جدول، در صورتی که دانشجوی این دوره، دروس مشخص شده (یا معادل آن‌ها) را قبلا در سطح کارشناسی نگذارنده باشد یا با نمره زیر ۱۲ گذرانده باشد، باید با حداقل نمره ۱۲ آن‌ها را بگذارند. برای دروس جبرانی واحدی به دانشجو تعلق نمی‌گیرد.
تبصره ۲: دانشجو باید دو درس تخصصی اجباری را بگذراند.
تبصره ۳: دانشجو باید دو درس از دروس تخصصی الزامی گرایش خود را با نظر استاد راهنما اخذ نماید.
تبصره ۴: دانشجو باید چهار درس از دروس تخصصی الزامی گرایش خود را با نظر استاد راهنما اخذ نماید. اخذ دروس الزامی همان گرایش به عنوان دروس اختیاری با نظر استاد راهنما بلامانع می‌باشد.
تبصره ۵: دانشجو می‌تواند با با نظر استاد راهنما و تایید مدیر گروه دو درس از دروس گرایش‌های دیگر رشته فناوری ماهواره و یک درس از سایر دانشکده‌ها/ دانشگاه‌های دیگر را به عنوان دروس اختیاری اخذ نماید.
" دوره دکتری "
دوره دکتری مهندسی فناوری‌های نوین بالاترین مقطع تحصیلی دانشگاهی است که به اعطای مدرک در این زمینه می‌انجامد و رسالت آن تربیت افرادی است که با نوآوری در زمینه‌ای خاص در گسترش مرزهای دانش و تحلیل جامع و رفع نیازهای کشور موثر باشند. این دوره مجموعه‌ای هماهنگ از فعالیت‌های آموزشی و پژوهشی با زمینه‌های تخصصی ذیل می‌باشد (لازم به ذکر است، دوره دکتری دارای گرایش نیست).
۱- مخابرات ماهواره
۲- کنترل و الکترونیک ماهواره
۳- سازه و مکانیک پرواز ماهواره
محور اصلی فعالیت‌های علمی دوره دکتری، به تناسب موضوع، تحقیق نظری، تحقیق تجربی و یا تلفیقی از این دو است و آموزش وسیله تکمیل دانسته‌های داوطلب و هموار ساختن راه حصول به اهداف تحقیق می‌باشد. هدف از دوره دکتری مهندسی فناوری ماهواره، ضمن احاطه یافتن بر آثار علمی مهم در یک زمینه خاص از این رشته، رسیدن به یک یا چند مورد از موارد زیر است:
۱- آشنا شدن با روش‌های پیشرفته تحقیق و کوشش برای نوآوری در این زمینه
۲- دستیابی به جدیدترین مبانی علمی، تحقیقاتی و فناوری
۳- نوآوری در زمینه‌های علمی، تحقیقی و کمک به پیشرفت و گسترش مرزهای دانش
۴- تسلط یافتن بر یک یا چند امر، همچون ۱- تعلیم، تحقیق و برنامه‌ریزی، ۲- طراحی، اجرا، هدایت، نظارت و ارزیابی، ۳- تجزیه و تحلیل و حل مسائل علمی در لبه دانش و ۴- حل جامع مشکلات علمی جامعه در یکی از زمینه‌های مهندسی فناوری ماهواره
طول دوره و شکل نظام
دوره دکتری مهندسی برق دارای دو مرحله آموزشی و پژوهشی ( تدوین رساله ) می‌باشد. نحوه ورود و خاتمه هر مرحله و حداقل و حداکثر طول دوره مطابق آیین‌نامه دوره دکتری است.
تعداد و نوع واحدهای درسی
دروس تخصصی تحصیلات تکمیلی قابل ارائه در دوره دکتری همان عناوین دروس ارائه شده برای دوره کارشناسی ارشد می‌باشد که به تفکیک گرایش (زمینه تخصصی) در جداول دروس آمده است. توزیع واحد دوره دکتری در جدول زیر آمده است:
توزیع واحدهای دوره دکتری
|
نوع دروس
|
تعداد واحد
|
|
دروس تخصصی
|
۱۵
|
|
رساله / پایاننامه
|
۲۱
|
|
جمع
|
۳۶
|
تبصره ۱: دانشجوی هر گرایش می‌تواند دروس خود را از بین تمام دروس تخصصی آن گرایش (اجباری، الزامی و اختیاری) اخذ نماید.
تبصره ۲: اخذ دروس گرایش‌های دیگر رشته فناوری ماهواره حسب درخواست دانشجو و با تایید استاد راهنما و مدیر گروه بلامانع است.
تبصره ۳: دانشجو می‌تواند با نظر استاد راهنما و تایید مدیر گروه حداکثر دو درس خود را از سایر دانشکده‌ها / دانشگاه‌ها اخذ نماید. اخذ مجدد دروسی که دانشجو در یکی از مقاطع تحصیلی قبلی گذرانده است مجاز نیست و جزء واحدهای دوره محسوب نمی‌شود.
مرحله آموزشی
در مرحله آموزشی دوره دکتری مهندسی فناوری ماهواره، گذراندن حداقل ۱۵ واحد درسی از دروس تحصیلات تکمیلی (علاوه بر واحدهای قبلی گذرانده شده در مقطع کارشناسی ارشد ) الزامی است.
ارزیابی جامع آموزشی
دانشجویانی که حداقل ۱۵ واحد دروس مرحله آموزشی خود را با موفقیت گذرانده باشند، لازم است در ارزیابی جامع که بر اساس آئین‌نامه موسسه برگزار می‌گردد شرکت نمایند. ارزیابی مرحله آموزشی بصورت کتبی یا شفاهی (یا هردو) برگزار شده و دانشجو حداکثر دو بار می‌تواند در ارزیابی جامع آموزشی و پژوهشی شرکت نماید.
مرحله تدوین رساله
دانشجو بعد از تصویب زمینه کلی تحقیقاتی خود می‌تواند فعالیت‌های پژوهشی خود را آغاز نمایند. دانشجویانی که در ارزیابی جامع پذیرفته می‌شوند، در مرحله تدوین رساله ثبت نام می‌کنند. تمدید مراحل آموزشی و پژوهشی با توجه به سنوات دانشجو و مطابق آئین‌نامه دکتری خواهد بود. ثبت نام و اخذ واحدهای پژوهشی لزوماً به معنی تصویب و قبول رساله نیست و ارزیابی رساله مطابق با ضوابط آئین‌نامه دوره دکتری انجام می‌شود.
تبصره ۱: دانشجو موظف است حداکثر ظرف یک نیمسال پس از قبولی در ارزیابی جامع پیشنهاد رساله خود را با راهنمایی اساتید راهنما و مشاور تهیه نماید تا با تایید آنان، در کمیته تخصصی بررسی پیشنهاد رساله مطرح و از چارچوب کلی آن دفاع شود.
تبصره ۲: پس از تایید رساله در کمیته مربوطه، دانشجو موظف است به شکل منظم گزارش پیشرفت تحقیق خود را به استاد راهنما و مشاورین ارائه نماید. در راستای ارزیابی کارهای انجام شده، دانشجو گزارش پیشرفت کار رساله را در انتهای هر سال (از آغاز مرحله پژوهش ) به کمیته تخصصی بررسی و هدایت رساله متشکل از استاد راهنما و مشاورین رساله و تعدادی (یا همه) از اساتید داخل و خارج موسسه که توسط گروه تخصصی و تصویب شورای تحصیلات تکمیلی دانشکده تعیین شده است، ارائه می‌نماید. توصیه می‌شود اعضاء حاضر در کمیته تخصصی بررسی و هدایت هر رساله از هیات داوران آن رساله باشند.
تبصره ۳: تغییر استاد راهنما و یا موضوع رساله، تنها یکبار و با تصویب کمیته تحصیلات تکمیلی دانشکده امکانپذیر می‌باشد. بدیهی است سنوات تحصیلی دانشجو نباید از حداکثر مدت مجاز تجاوز کند.
تبصره ۴: پس از تکمیل و تدوین رساله در موعد تعیین شده و تایید کیفیت علمی و صحت مطالب آن از طرف استاد راهنما، دانشجو موظف است از رساله دکتری خود در حضور هیات داوری دفاع نماید.